Projekt dot. listów zastawnych i banków hipotecznych wraca do komisji

Projekt noweli ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, którego celem jest m.in. upowszechnienie listów zastawnych a także zabezpieczenie nabywców takich papierów, wraca do komisji finansów. Podczas drugiego czytania we wtorek zgłoszono do niego poprawki.

Jak mówiła posłom podczas drugiego czytania sprawozdawczyni komisji finansów Gabriela Masłowska (PiS), projekt m.in. dostosowuje polskie prawo do dyrektywy Unii Europejskiej w sprawie emisji obligacji zabezpieczonych i nadzoru publicznego nad tymi obligacjami.

W Polsce odpowiednikiem obligacji zabezpieczonych są listy zastawne - papiery wartościowe emitowane przez banki hipoteczne, które mają na celu pozyskanie wierzytelności opartej na kredytach hipotecznych udzielanych przez przedmiotowy bank.

Szukasz terenów inwestycyjnych? Zobacz oferty na PropertyStock.pl

Celem zmian - opisywała Masłowska - jest m.in. ujednolicenie zasad funkcjonowania rynku obligacji zabezpieczonych w UE i zwiększenie atrakcyjności tej formy pozyskiwania kapitału długoterminowego przez sektor bankowy. Nowe rozwiązania wzmocnią potencjał banków hipotecznych, zwiększą możliwości wsparcia procesów przymusowej restrukturyzacji kas i banków przez Bankowy Fundusz Gwarancyjnych, co uchroni słabe podmioty przed likwidacją.

Według posłanki PiS, jedna z istotnych poprawek wprowadzonych do projektu w trakcie prac w komisji dotyczy instytucjonalnych, samopomocowych systemów ochrony, które tworzą podmioty prywatne, czyli banki spółdzielcze i komercyjne na wypadek problemów płynnościowych. "Ponieważ ta forma samopomocy przyczynia się do stabilizacji całego systemu bankowego i systemu finansowego państwa dla dobra całej gospodarki, proponuje się preferencję w podatku dochodowym od osób prawnych w postaci zwolnienia z podatku dochodowego pomocy bezzwrotnej udzielonej uczestnikom systemu ochrony instytucjonalnej, co będzie dotyczyło także banków spółdzielczych" - opisywała, dodając, że ubytek dochodów budżetowych będzie poprzez takie rozwiązanie z nawiązką rekompensowany przez stabilizację systemu bankowego.

Występujący we wtorek przedstawiciele klubów deklarowali, że poprą przyjęcie proponowanych przepisów.

Andrzej Kosztowniak (PiS), składając w imieniu swego klubu taką deklarację, zgłosił także sześć poprawek do projektu ustawy.

Z kolei Wojciech Saługa, reprezentujący KO, ocenił, że choć proponowane przepisy zwiększają ochronę inwestorów mniejszościowych, to ustalenie jednego progu przejścia wynoszącego 50 proc. ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu jako próg rodzący obowiązek ogłoszenia wezwania do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę wszystkich pozostałych akcji budzi "zapytania i kontrowersje". Zapowiedział, że KO poprze projekt, jednak na poziomie prac senackich będzie poważnie zastanawiać się nad wysokością tego progu.

Tomasz Trela (Lewica) również zadeklarował poparcie dla projektu, m.in. zwracając uwagę na przepisy chroniące akcjonariuszy mniejszościowych.

Jacek Protasiewicz (Koalicja Polska) wyrażał zaniepokojenie, czy wskutek przyjęcia nowych przepisów w niektórych wypadkach akcjonariusze mniejszościowi nie będą de facto zmuszeni do sprzedaży swoich akcji. Złożył poprawkę, która miałaby zapobiec takim sytuacjom.

Posłowie zwracali także uwagę na kwestię równości banków spółdzielczych i komercyjnych przy tworzeniu Systemów Ochrony Instytucjonalnej.

Występujący podczas dyskusji wiceminister finansów Piotr Patkowski zapewnił, że podczas prac w komisji finansów do treści ustawy wprowadzono poprawkę, która uwzględnia postulaty banków spółdzielczych dotyczące zrównania Systemów Ochrony Instytucjonalnej (z ang. IPS - Institutional Protection Scheme) dla banków spółdzielczych z IPS dla banków komercyjnych została wdrożona.

Jak powiedział, początkowo przepisy dotyczyły IPS w sektorze banków komercyjnych, a w odniesieniu do banków spółdzielczych procedowano inną regulację, będącą w tej chwili na etapie uzgodnień. "Postulaty banków spółdzielczych są słuszne, zresztą - tak jak powiedziałem - mieliśmy zamiar je wdrożyć. Uznaliśmy, że w takiej sytuacji nie ma co czekać i możemy to wdrożyć na etapie prac komisji finansów" - powiedział.

W odniesieniu do przyjętego progu, Patkowski powiedział, że "próg wezwania na zakup wszystkich akcji w momencie przekroczenia udziału kapitałowego wynosi 66 proc., my go obniżamy do 50 proc.", co - jak przekonywał - przekłada się na większą ochronę inwestorów mniejszościowych. Zwracał uwagę, że projekt zawiera też inne zmiany realizujące ten cel, m.in. mechanizm wezwania dobrowolnego na wszystkie pozostałe akcje spółki publicznej, uwzględnienie ceny nabycia pośredniego akcji spółki publicznej przy ustalaniu ceny minimalnej wezwania, zwiększenie wykorzystania wartości godziwej przy ustalaniu ceny akcji w wezwaniu, doprecyzowanie przepisów o zabezpieczaniu wezwań, wprowadzenie solidarnej odpowiedzialności w przypadku, gdy liczba wzywających jest większa niż jeden, czy wprowadzenie rozwiązania, że wzywający zawsze jest zobowiązany do wyrównania cen wszystkim podmiotom, które zbyły akcje w wezwaniu.

Według Patkowskiego, polski rynek kapitałowy jest stosunkowo młody, a jego kultura nie jest jeszcze tak rozwinięta jak w krajach Zachodu, co trzeba mieć na uwadze przy dostosowaniu regulacji do naszych warunków.

W projekcie nowelizacji została wprowadzona definicja listu zastawnego, która odwołuje się do mechanizmu podwójnego regresu, zapewniającego inwestorom możliwość dochodzenia roszczeń zarówno w stosunku do emitentów listów zastawnych, jak i z puli aktywów stanowiących ich zabezpieczenie. Poza tym w projekcie został poszerzony zakres informacji, które zawarte będą w warunkach emisji listów zastawnych a także sprecyzowano stosowanie przez banków oznaczeń "europejska obligacja zabezpieczona" i "europejska obligacja zabezpieczona (premium)". W projekcie znalazły się także zapisy, umożliwiające zakwalifikowanie instrumentów pochodnych do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych.

Według MF, nowe przepisy wprowadzają szereg zabezpieczeń dla nabywców takich papierów. Przede wszystkim działalność banków hipotecznych w tym obszarze będzie objęta nadzorem KNF. Każdy bank hipoteczny będzie zobowiązany też do składania odpowiednich sprawozdań do KNF dot. stosowania listów zastawnych. Informować będą musiały też klientów jak listy zastawne są emitowane itp.

Resort podkreśla, że projekt poprawia też instytucje wezwań do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji spółek publicznych, które w szczególności mają przynieść korzyści dla akcjonariuszy mniejszościowych, zwiększając ochronę ich interesów. Przypomniał, że w tym momencie są to dwa progi 66 i 33 proc. Po zmianie przepisów będzie to jeden próg - 50 proc. Takie rozwiązanie obowiązuje np. na Łotwie i w Finlandii.

Projekt - wskazuje MF - pozwoli bankom komercyjnym, aby dobrowolnie mogły przystąpić do systemu ochrony (IPS), który będzie miał formę spółki akcyjnej. Będzie on podlegać nadzorowi KNF.